คน ป่า รัฐไทยฝันใหญ่จากผู้แทนกะเหรี่ยง 'มานพ คีรีภูวดล'

กลางหุบเขาที่โอบล้อมด้วยความเงียบสงัด ลมหนาวโรยตัวทักทายยอดสนส่งเสียงแว่วเป็นระยะ ทีมงาน ‘วอยซ์’ ออกเดินทางจากป่าปูน เลี้ยวลดมาตามถนนลาดชัน สู่หมู่บ้านเล็กๆ ที่ซ่อนตัวอยู่กลางหุบ ‘บ้านขุนแปะ’ คือชื่อที่รัฐไทยแปะป้ายเอาไว้ แต่ไม่ได้เผยให้เห็นถึงอดีตอันยาวนานของการเป็นหนึ่งในเมืองการค้าสำคัญของชาว ‘ปกาเกอะญอ’ ที่เกิดขึ้นก่อนแผนที่และประวัติศาสตรจะเริ่มบันทึก ‘มานพ คีรีภูวดล’ หนึ่งใน สส.บัญชีรายชื่อของพรรคก้าวไกล ผู้เป็นหนึ่งในคนที่ขับเคลื่อนปีกเรื่องชาติพันธุ์ อดีต NGO และนักเคลื่อนไหวด้านสิทธิชุมชนและสิ่งแวดล้อม คือชายที่นัดพวกเรามาเจอกัน ณ ที่แห่งนี้ ซึ่งเป็นบ้านเกิดของเขา มีหุบเขาที่เราผ่านคือรั้วบ้าน และมีอ่างน้ำใสกระจ่างคือสนามเด็กเล่น ตลอดหลายสิบปีของการก่อร่างเป็นรัฐไทย กลุ่มชาติพันธุ์ทั้งหลายในประเทศ ถูกหมายรวมเป็นกลุ่มชายขอบ เมื่อมีแหล่งที่อยู่อาศัยห่างไกลจากจุดศูนย์กลางอำนาจการต่อรอง ศักดิ์ศรีในการถูกยอมรับและจดจำก็ไกลห่างตามไปด้วย นำมาสู่ปัญหาที่ท้าทายมากมาย ทั้งประเด็นเรื่องพื้นที่ป่า พื้นที่ทำกินที่ถูกทำให้ทับซ้อน การถูกละเมิดสิทธิมนุษยชน โครงสร้างพื้นฐานและสวัสดิการที่รัฐเอื้อมมือไปไม่ถึง หรือการถูกลืนกินจากสังคมใหญ่ “สังเกตุไหมว่ารัฐประหารทีไร พวกเขามักจะยกประเด็นเรื่องอนุรักษ์เข้ามาด้วยเสมอ” ‘พี่มานพ’ โยนข้อสังเกตุใส่พวกเราอย่างไม่ทันตั้งตัว แนวคิดเรื่องการอนุรักษ์ป่าเป็นเรื่องที่ท้าทายอย่างยิ่ง โดยเฉพาะเมื่อผู้มีอำนาจและผู้สนับสนุนอำนาจ ต่างล้วนอาศัยอยู่ห่างไกลเหลือเกิน จากพื้นที่ที่พวกเขาต้องการจะสร้างกำแพงล้อมและไล่คนออกมาจากพื้นที่ การทำไร่หมุนเวียนซึ่งเป็นภูมิปัญญาที่ตกทอดมา ให้ความสำคัญกับระบบนิเวศและความมั่นคงทางอาหาร แต่กลับกลายเป็นภัยคุกคามต่อธรรมชาติในสายตาหลายๆ คน นำมาสู่ข้อเสนอที่เรียกร้องคือการกระจายอำนาจ กระจายทรัพยาการ กระจายความเห็นในการตัดสินใจ ให้กับคนในพื้นที่อย่างพวกเขาบ้าง จากประสบการณ์การขับเคลื่อนเรื่องสิทธิชุมชนและงานด้าน NGO กว่า 20 ปี ‘มานพ’ หอบเอาอุดมการณ์และความหวังที่จะเปลี่ยนแปลงแนวคิดเรื่องการอนุรักษ์ป่า และวิถีชีวิตชาติพันธุ์ มุ่งหน้าเดินเข้าไปเป็นตัวแทนและกระบอกเสียงของพี่น้องชาติพันธุ์ทั้งหลาย พูดถึงปัญหาและท้าทายรัฐสภาอันโอ่อ่าใหญ่โต โดยมีเป้าหมายคือการยื่น ‘พ.ร.บ.ชาติพันธุ์’ เข้าสภา เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตและสิทธิ์ของพี่น้องคนไทยหลากหลายเชื้อสาย ‘วอยซ์’ ขอเชิญชวนทุกท่านฟังบทสนทนาจากนักการเมืองที่อยู่ห่างไกลที่สุด ท่ามกลางบรรยากาศลมหนาวบนดอย กองไฟอุ่นๆ และความหวังของ ‘คนในพื้นที่’ ที่อยากเห็นพื้นที่สีเขียวในประเทศไทยมีมากกว่านี้ เรื่อง : ภาณุทัศน์ เกตุเจริญ , ธิติ มีแต้ม ถ่ายภาพ ฉัทดนัย ทิพยวรรณ์ , ภาณุทัศน์ เกตุเจริญ ตัดต่อวิดิโอ : ภาณุทัศน์ เกตุเจริญ